de Volkskrant van 28 december 1985, Kunst, recensie
Krankzinnig gevecht tegen een opstandig instrument
Voorstelling: Het Konsert. Spelers: Teo Joling en Lucia Meeuwsen. Muziek en arrangementen: Guus Janssen.
Vleugel: Hans Westendorp. Plaats: Frascati, Amsterdam. Herhaling: 27 en 28 december.
Een concert is een aan rigide gedragscodes onderworpen ritueel, dat zowel door musici als door publiek
met strakke gezichten voltrokken wordt. Niets is dan ook leuker dan wanneer er tijdens een concert iets
misgaat. Zo koester ik een dierbare herinnering aan de minuten van verwarring in het Concertgebouw om
een zoekgeraakte partituur, die tenslotte door de bedremmelde dirigent vanonder de bok werd opgevist.
Van zulke gegevens maken mimespeler Teo Joling en zangeres Lucia Meeuwsen in hun voorstelling Het
Konsert een dankbaar gebruik. Hun tegenspeler is de vleugel, een ogenschijnlijk normaal instrument,
door technicus Hans Westen dorp omgebouwd tot een apparaat vol boobytraps, en dan ook Westendorfer
gedoopt, naar analogie van de Bösendorfer-vleugels.
Het programma duurt een uur, maar is al half voorbij als de eerste noten klinken. Dat komt niet
alleen door tegenslagen van buitenaf, zoals mysterieuze blieptonen uit verschillende hoeken van de zaal,
die "pianist" Joling tenslotte opdrijven in een wilde jacht, maar ook door de groteske opeenstapeling
van tics en hebbelijkheden waarmee veel grote musici behept zijn: de koude grimassen en knipperende
ogen van de diva, het verstellen van de pianokruk en het geschuif met muziek van de pianist.
Langzaam wordt de krankzinnigheid opgevoerd, met steeds nieuwe, onvoorspelbare gebeurtenissen, waarin
de voortdurend eigenzinniger wordende vleugel een belangrijk aandeel heeft.
Het effect wordt des te sterker door het hoge niveau van de uitvoering. Om iets volkomen belachelijk
te maken moet je boven de materie staan, en dat doet Lucia Meeuwsen. Stijlvol laat ze een concert-aria
uit het spoor lopen, en zingt verbeten door als de pianist in trance raakt boven zijn toetsenbord. Maar
uiteindelijk delven beide musici het onderspit tegen het opstandige instrument, dat zelf ook niet
ongehavend uit de strijd komt.
Het Konsert werd eerder uitgevoerd in juni, maar kreeg toen door de Holland Festival-koorts
niet de belangstelling die het verdiende. Vandaar deze serie herhalingen. Joling begint zondag al met
try-outs van zijn nieuwe "konsert voor kijkers", Minus Mozart, een solo-optreden waarin
de Westendorfer opnieuw een belangrijke rol zal spelen.
© Frits van der Waa 2006
