de Volkskrant van 28-05-2003, Pagina K24, Kunst katern, Recensie
Rare bijgeluiden
Beethoven: Sonates, door Stephen Kovacevich. EMI.
Nu meer en meer huishoudens beschikken over een geavanceerde computer die niet alleen cd's kan afspelen, maar ze ook in een ommezien kan kopiëren, is het geen wonder dat platenmaatschappijen hun producten daartegen willen beveiligen. Dat zoiets voor muziek van Madonna of Michael Jackson de moeite loont, staat buiten kijf. Of het ook nodig is voor Beethoven-sonates, ja, daar kun je over twisten.
Zulke cd's kun je dus niet op de computer spelen. Dat staat meestal keurig op het doosje, al ontdek je dat natuurlijk pas als je computer op tilt slaat. EMI pakt dat netter aan. Zo is de Beethoven-cd van pianist Stephen Kovacevich wel copy-controlled, maar niettemin zowel op de pc als op de Mac afspeelbaar - zo wil althans de toelichting. Helaas, niet dus. Het schijfje verzet zich met hand en tand. Terug naar de oude cd-speler dan maar.
Kovacevich' keus is voorbeeldig: behalve de Hammerklavier bevat de cd de Sonate no. 26 'Les Adieux', met daartussen de Bagatellen op. 119, om even op adem te komen. De vertolkingen zijn van een soevereine souplesse, de langzame delen lyrisch en warm van toon, kortom echt voer voor Beethoven-piraten. Maar wat zijn dat voor rare bijgeluiden? De bron van het vreemde gehum blijkt de pianist zelf: Kovacevich is een kreuner, net als Glenn Gould en Keith Jarrett. Dat moeten we dan maar op de koop toe nemen.
Wagner: Siegfried-Idyll e.a., door Mikhaïl Rudy. EMI.
Vreemd genoeg heeft EMI het niet nodig geoordeeld de Wagner-cd van pianist Mikhaïl Rudy tegen dupliceren te beveiligen. Het gaat hier in zekere zin al om kopieën, namelijk om piano-transcripties van het werk van de Meester, merendeels vervaardigd door Liszt, Wolf en andere tijdgenoten. Rudy is niet zo'n bevlogen pianist als Kovacevich, maar virtuoos is hij zeker.
Vooral in de Liszt-bewerking van de ouverture Tannhäuser is hij magistraal. De cd bevat ook drie originele pianowerkjes van Wagner, waaronder de ultra-korte en verrassend sobere Elegie in As. Wel jammer dat de gebruikte Steinway in de hoogte wat steenachtig klinkt.
Haydn: Celloconcerten, door Gautier Capuçon en het Mahler Chamber Orchestra o.l.v. Daniel Harding. Virgin.
Weer een copy controlled schijfje, het eerste dat het probleemloos doet in de computer. Gautier Capuçon toont zich een begenadigd cellist in Haydns twee celloconcerten, plus een derde, anoniem werk dat ooit aan Haydn werd toegeschreven, maar zeker niet te versmaden is. Zijn toon is prachtig, zijn spel elegant, en samen met dirigent Daniel Harding en het Mahler Chamber Orchestra doet hij de speelse geest van de componist alle eer aan. Maar verrek, wat is dat toch voor raar fluisterend bijgeluid? Weer de solist zelf: Capuçon mag dan een meesterljk speler zijn, hij is ook een zuchter. Heel storend is dat niet, maar het leidt hier en daar wel tot een onrustig klankbeeld. Het verraadt bovendien dat de cello erg close is opgenomen. Dat had anders gekund.
Haydn: London Symphonies no.1 door Florilegium. Channel Classics.
Het Engelse gezelschap Florilegium maakt met deze cd een begin met een mooi project: de registratie van Haydns twaalf Londense symfonieën in de bewerking van Johann Peter Salomon. De reeks gaat vier cd's omvatten. Salomon (1745-1815), die zoals bekend verantwoordelijk was voor Haydns komst naar Engeland, was een gewiekst zakenman: hij verwierf het copyright op Haydns symfonieën, en bracht ze toen uit in een eigen bewerking voor strijkkwartet, fluit, en pianoforte ad libitum, zodat de muziek daarmee geschikt werd voor huiselijk gebruik.
Vergeleken met de orkestrale versie klinkt de muziek uiteraard een tikje uitgekleed, maar de spiritualiteit waarmee Florilegium de muziek te lijf gaat weegt daar wel tegen op. En de opname, gemaakt in een Engels kerkje, is voortreffelijk.
© Frits van der Waa 2006
