de Volkskrant van 25-11-2003, Pagina 10, Kunst, Recensie
Audi etaleert oud en nieuw in concert vol hoogtepunten
De Passie van Pierre Audi. Monteverdi, Zuidam, De Raaff, Vivier en Feldman, door het Schönberg Ensemble en Cappella Amsterdam o.l.v. Reinbert de Leeuw en het Combattimento Consort o.l.v. Jan Willem de Vriend.
Acht smaakmakers van het Nederlandse muziekleven mogen dit seizoen op uitnodiging van het Utrechtse Muziekcentrum Vredenburg een soort hartenwensconcert samenstellen. Dit naar aanleiding van het vijfentwintigjarig bestaan van het gebouw, dat overigens binnen afzienbare tijd uitvoerig op de schop gaat.
Onder degenen die de serie De passie van... mogen invullen bevinden zich Louis Andriessen, Werner Herbers en, als vreemde eend in de bijt, de Amerikaanse componist Steve Reich. De man die zondagavond als eerste zijn passie mocht etaleren is zeker niet de geringste: als artistiek directeur van De Nederlandse Opera, én als regisseur heeft Pierre Audi de afgelopen vijftien jaar het culturele klimaat in belangrijke mate beïnvloed.
Audi's belangstelling gaat uit naar zowel heel oude als heel nieuwe muziek, en daarom bood dit concert een gecombineerd optreden van het Combattimento Consort en het Schönberg Ensemble. Natuurlijk ontbrak de theatrale toets niet: voor Il combattimento di Tancredi e Clorinda, een verhalend madrigaal van Monteverdi uit 1624, had Audi met de zangers een choreografie ontworpen. In een fraai gestileerd duel cirkelden Quirijn de Lang en Elizabeth Cragg om elkaar, met verteller Mark Tucker als vocale en scenische spil. Het verhaal van de twee geliefden die zonder elkaar te herkennen verwikkeld raken in een gevecht met dodelijke afloop is ook in deze simpele vorm aangrijpend, vooral aan het slot, waar Cragg smachtend en loepzuiver de laatste adem uitblaast.
De moderne component van het programma, stemmig ingeluid met de ouverture uit Rob Zuidams opera Freeze, bood een veelkleurig geheel, met vier werken die in zekere zin symbool stonden voor operaproducties die Audi in het verleden heeft geregisseerd, of nog gaat regisseren. Zo wees de Nederlandse première van Robin de Raaffs Pianoconcert vooruit naar diens opera Raaff die over een jaar te zien zal zijn in de Amsterdamse Westergasfabriek.
Het is een turbulent stuk met een stevige dissonantiegraad, waarin het briljante pianospel van soliste Pauline Post op allerlei manieren is ingebed in twinkelende ensembletexturen. In weerwil van de hectiek en de schurende samenklanken gaat er, dankzij de boeiende instrumentatie, een duidelijke bekoring uit van het werk. Vergeleken daarbij is Trois airs pour un opéra imaginaire van Claude Vivier een in essentie statisch stuk, met zijn progressie van metalige akkoorden, waarover sopraan Susan Narucki declameert in een fantasietaal.
Onder de uiterst geconcentreerde leiding van Reinbert de Leeuw, die zelf aan bod komt in deze serie, bereikte het concert met Morton Feldmans Rothko Chapel een verstild hoogtepunt. Cappella Amsterdam en de vier instrumentalisten kwamen tot een onthechting waarbij het geluidsniveau meermalen bijna tot onder de gehoorgrens zakte. Bijzonder indringend was ook het aandeel van een solosopraan uit het koor, die best met naam in het programma vermeld had mogen worden.
© Frits van der Waa 2006
