de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 31 juli 2008
Claudio en zijn chicks
L'Europe réunie: Telemann, Vivaldi, Bach, Van Wassenaer, Rebel. Collegium Musicum Den Haag o.l.v. Claudio Ribeiro. ORF Edition Alte Musik (cd + dvd).
Dat er in Nederlandse orkesten weinig Nederlandse musici spelen is inmiddels heel gewoon. Maar in het multinationale ensemble Collegium Musicum Den Haag zijn ze nauwelijks zichtbaar. Alle leden van het gezelschap zijn oud-studenten van de afdeling oude muziek van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, die een internationale reputatie geniet. Met zijn eerste cd, L'Europe réunie, benadrukt het ensemble zijn grensoverschrijdend karakter. De losse, maar feestelijke greep uit het barokrepertoire is afkomstig uit Duitsland, Frankrijk, Italië en Nederland en de cd zelf is uitgebracht door de Oostenrijkse radio.
Met de Wasser-Ouvertur van Telemann plonst de cd direct in het diepe. De strijkers van het ensemble leveren fel en direct spel. Via een concertje van Vivaldi leidt het parcours naar het Vierde Brandenburgse Concert van Bach, waarin een hoofdrol is weggelegd voor ensembleleider en klavecinist Claudio Ribeiro. [Toegevoegde noot: het gaat hier om BWV 1057, en door Bach zelf gemaakte bewerking van het Brandenburgse Concert]. Het vijfde Concerto Armonico van Unico Wilhelm van Wassenaer levert de Nederlandse component, waarna het clubje in een Fantaisie van Jean-Féry Rebel opnieuw uitspat in onbeschroomd en schrander spel.
Op de bijgeleverde dvd is te zien hoe groot het verschil is tussen het jeugdige voorkomen en het volwassen spel van 'Claudio and the Chicks' (mannen zijn in dit gezelschap even schaars als Nederlanders). Geestig zijn de continuïteitsfouten, waardoor de musici in de schitterende Wallfahrtskirche in Brunnenthal voortdurend van kostuum lijken te wisselen.
Scheidemann: Harpsichord music. Pieter Dirksen. Etcetera.
Sweelinck-expert Pieter Dirksen heeft zich verdiept in de klavecimbelmuziek van Heinrich Scheidemann, die aan het begin van de 17de eeuw drie jaar in de leer was bij de Amsterdamse grootmeester. De resulterende cd's bevatten een twintigtal stukken, waaronder bewerkingen van muziek van tijdgenoten. Het naar een oud klavecimbel van Ruckers gekopieerde instrument dat Dirksen bespeelt, heeft een rijk geschakeerde klank die recht doet aan Scheidemanns muziek. Sweelinck is uiteraard niet ver uit de buurt, toch hebben deze stukken, hier voor het eerst op plaat, een heel eigen gratie.
Georg Muffat: Auserlesene Instrumentalmusik. Holland Baroque Society o.l.v. Matthew Halls. Channel Classics.
Georg Muffat (1653-1704) is op het eerste gezicht geen componist met wie je scoort. Toch heeft de Holland Baroque Society zijn debuut-cd geheel aan diens muziek gewijd. Auserlesene mit Ernst und Lust gemengte Instrumentalmusik luidt de titel van de bundel van zeven concerten die in 1701 het licht zag. Onder aanvoering van de Engelse klavecinist Matthew Halls geeft het orkest een glanzende vertolking van Muffats veelzijdige muziek waarin Franse dansjes en Duitse doortimmerdheid met zoetsmartelijke harmonieën verbonden worden. Ronkende bassen vervolmaken de opulente klank.
Telemann en Bach. Erik Bosgraaf, blokfluit. Brilliant.
De blokfluit wordt volgens velen slechts door de triangel in saaiheid overtroffen. Blokfluitist Erik Bosgraaf legt zulke lieden het zwijgen op met zijn overrompelende vertolkingen van Telemanns twaalf fantasieën. Het fascinerendste aan deze stukken is de schijnmeerstemmigheid die de componist bereikt door de tonen om en om van register naar register te laten buitelen. Bosgraaf, coming young man in de blokfluitwereld, ontlokt zijn nietig instrument een onvermoede weelde, en doet er met Bachs partita BWV 1013 nog een schepje bovenop.
© Frits van der Waa 2008
