de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 16 februari 2009 (pagina 11)
Kreizberg nadert zelfverzekerd einde van zijn Beethovencyclus
Wagner, Katsjatoerian en Beethoven door het Nederlands Philharmonisch Orkest o.l.v. Yakov Kreizberg.
14 februari, Concertgebouw, Amsterdam. Herh. 16/2 en (alleen Beethoven) 16 en 17/5.
Op het affiche van het Nederlands Philharmonisch Orkest staat een dansende dirigent. Het is niet te
zien of het Yakov Kreizberg zelf is, maar het zou kunnen. Kreizberg, de chef van het NedPhO, heeft
namelijk net zulke elastieken beentjes, die aldoor meeveren tijdens zijn vertolking van Beethovens
Zevende Symfonie. Het door Wagner gemunte etiket 'de apotheose van de dans' wordt hier bevestigd
met een ongebroken stuitkracht – van de ketsende akkoorden aan het begin tot de verende accenten in
het lichte maatdeel die de finale een voortdurende stuwing verlenen.
Met zijn vertolkingen van de Zevende in het Concertgebouw, die hij in mei nog eens overdoet, nadert
Kreizberg de voltooiing van zijn Beethovencyclus, die in juni zijn slotbestemming bereikt met twee
uitvoeringen van de Negende. Dat is ook werkelijk een sluitstuk, want hoewel Kreizbergs Beethoven beslist
niet misstaat naast die van zijn collega's, zal dit project niet leiden tot een box met Beethoven-cd's.
Kreizberg reserveert zijn platencontract met PentaTone voor andere, overigens nauwelijks minder geduchte
grootheden.
De zelfverzekerdheid waarmee hij de Zevende in zijn choreografische banen leidt, is indrukwekkend, vooral
in het Allegretto met zijn getemperde tempo, en in het Presto-deel, waarin de musici elkaar
pijlsnel de bal toewerpen. In de finale trad als enige smetje een zekere drammerigheid naar voren, waaraan
naast Beethoven zelf ook de gretigheid van de paukenist debet was.
In het voorafgaande Vioolconcert van Katsjatoerian uit 1940, streek Olga Martinova, concertmeester
van het NedPhO, zich op formidabele wijze door veertig minuten vioolcapriolen heen. De Satie-achtige
opening van het tweede deel bood enige verlichting. Dan is Wagners ouverture Der fliegende
Holländer, waarmee het programma opent, weliswaar veel luidruchtiger, maar een stuk minder
zwaarwichtig.
© Frits van der Waa 2009
