de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 1 augustus 2009
Brautigams Beethoven heeft beheerste losheid
Beethoven, door Ronald Brautigam. 30 juli, Concertgebouw, Amsterdam. Volgende concerten: 1, 3, 5, 7 en 9 augustus. Radio 4 (delen van het concert): 5, 6 en 7/8, 13.00 uur.
Het is eigenlijk onthutsend hoe bepalend de grote concertvleugels van Steinway en de Bösendorfer zijn geweest voor onze waarneming van bepaalde muziek. Het werk van de klassieke componisten van tweehonderd jaar geleden is nu eenmaal niet gedacht voor zulke ronkende terreinwagens, die in een binnenstad met kleine steegjes maar moeizaam vooruitkomen.
Pianist Ronald Brautigam bedient zich dan ook graag van een wat lichter voertuig. Donderdag maakte hij in de Amsterdamse Kleine Zaal een begin met een zesdelige concertreeks, waarin hij alle 32 pianosonates van Beethoven ten gehore zal brengen.
Daarbij bespeelde hij zijn geliefde Walter-kopie van Paul McNulty, een instrument dat wel de fraaie klankdifferentiatie en de transparantie van de oude fortepiano bezit, maar niet de lichte jengel die zulke instrumenten soms aankleeft. Voor de latere sonates gebruikt hij een iets moderner instrument, want Beethoven wilde zelf graag wat meer kracht.
Brautigam zorgde met zes vroege sonates voor een verfrissende ervaring, door te laten horen dat het grote gebaar in deze stukken er eerder een is van ongetemd bravoure dan van ingehouden heroïek. Grensverleggend is de muziek hoe dan ook, met zijn nadruk op de tuimel van snelle noten en het benutten van massa en koloriet, maar ook in het exploiteren van de uitgezongen klank, rust en lyriek.
De meesterpianist Brautigam dient alles dit op met een beheerste losheid, waarbij hij in de pittige tempi wel eens een verkeerde toets raakt. Maar juist daardoor geeft Brautigam het sprankelend genie van de jonge Beethoven weer een fascinerende actualiteit.
© Frits van der Waa 2009
