de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 29 december 2009
Jansen weet zich omringd door keur aan vioolmeisjes
Utrecht – Ondanks haar 31 jaar lijkt Janine Jansen opeens een dame op leeftijd. Dat heb je er nou van als je je omringt door vioolmeisjes van nog geen 20.
Tijdens het openingsconcert van haar eigen Internationaal Kamermuziekfestival Utrecht speelt Jansen een van de concerten voor vier violen van Vivaldi, samen met een paar solistes die nog op de basisschool zaten toen zij al een beroemdheid was. En veel van de leden van het Nederlands Jeugd Strijkorkest, dat de muzikale ondergrond levert, zijn nog jonger. Intussen spelen ze wel Vivaldi, Mendelssohn en Elgar met een zelfverzekerdheid of ze nooit iets anders gedaan hebben.
Vooral Mendelssohns Eerste vioolconcert, geschreven toen de componist nog maar 13 was, krijgt een zonnige uitvoering, wat toch weer vooral te danken is aan het altijd frisse, ongekunstelde spel van Jansen.
Het Kamermuziekfestival heeft één handicap, en die heet de Rode Doos. Sinds ruim twee jaar is het Utrechtse Muziekcentrum gevestigd in een noodgebouw dat buiten de bebouwde kom ligt. Los van de psychologische afstand maakt dat de aansluiting tussen de concerten van het festival er niet eenvoudiger op.
Zo bevat het programma het dagelijks onderdeel 'Verborgen juwelen', waarin – opnieuw – heel jonge musici optreden in Utrechtse ridder- en regentenzalen die zelden voor het publiek geopend zijn. In een nog verborgener hoekje van het programmaboek vinden we het onderdeel de 'Classic Express', een mobiel podium waarop laagdrempelige familieconcerten worden gegeven.
Desondanks belooft het festival opnieuw een succes te worden. Het hoofdprogramma, dat zich tot morgenavond uitstrekt, biedt veel musici en muziek uit Oost-Europa, een aantal bekende klassieke componisten, een kerkenmarathon, een Franse middag en de première van het speciaal voor Jansen gecomponeerde solowerk Sosia van Willem Jeths.
Ook is er veel aandacht voor de Poolse componist Penderecki, wiens Cadenza voor altviool, zondagavond uitgevoerd door Julian Rachlin, vooral opvalt door onbestemde chromatiek, dubbelgrepen en andere violistische toeren.
Dan is de Vioolsonate van Janácek een stuk interessanter. Pianist Itamar Golan, met zijn 39 jaar een van de rijpere deelnemers aan het festival, beschikt over een hele verfwaaier aan kleuren, die hij razendsnel van tint laat verspringen. In combinatie met Jansens bijna declamerende vertolking van de solopartij wint de altijd wat stuurse charme van Janáceks muziek daardoor enorm aan zeggingskracht.
Het robuuste Kwintet in G van Dvorák krijgt onder aanvoering van violist Boris Brovtsyn een atletisch karakter, en Smetana's Pianotrio in G heeft veel bekoorlijke momenten, maar ook passages die, Golan niet te na gesproken, gebukt gaan onder een ietwat dichtgekitte pianopartij. Aan de musici ligt het niet, en publiekslieveling Jansen en de haren oogsten dan ook een daverend applaus.
Internationaal Kamermuziekfestival Utrecht. T/m 30 december.
© Frits van der Waa 2009
