de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 3 juni 2010
Statige psalmen, tierige sonates
Salomone Rossi: The Song of Solomon. Profeti della Quinta en Ensemble Muscadin. Panclassics.
Het gistte in de muziek omstreeks 1600, vooral in Italië. In korte tijd raakte de meerstemmige muziek van de voorbije eeuwen op de achtergrond, en kwam het accent te liggen op solozang (waarmee ook de opera in beeld kwam) en instrumentale virtuositeit. Een van de minder bekende vernieuwers uit die periode is Salomone Rossi, die leefde van circa 1570 tot circa 1630. De stijl van zijn vocale muziek wortelt weliswaar in de renaissance, maar toch verrichtte hij grensverleggend werk door sacrale Hebreeuwse teksten op muziek te zetten (waarbij hij onder andere het probleem moest oplossen dat die teksten van rechts naar links gelezen worden, dus in een andere richting dan de muzieknotatie). Daarnaast componeerde hij verschillende instrumentale stukken in de moderne barokstijl, die kunnen worden aangemerkt als vroege triosonates.
Het Zwitserse oude-muziekgezelschap Muscadin en het Israëlische vocaal herenkwintet Profeti della Quinta maken zich gezamenlijk sterk voor Rossi. Het is een wat wonderlijke afwisseling van ietwat statige psalmen en gebeden met tierige sonates en sinfonia's, waar de blokfluit, viool en cornet in diverse combinaties hun partijen dooreen vlechten. Maar de kwaliteit van muziek en uitvoering verbindt werelds en gewijd.
Pergolesi: Stabat Mater e.a. Florilegium. Channel Classics.
Toen Giovanni Battista Pergolesi op 26-jarige leeftijd bezweek aan tbc had hij toch al voldoende muziek gecomponeerd om tot op de dag van vandaag beroemd te blijven. Het werk dat zijn naam bij uitstek doet voortleven is het Stabat Mater, een weeklacht met muziek van een treurnisgehalte waartegen geen verweer mogelijk is.
Het is met dat al een bijzonder subtiel stuk, waarin dissonanten en voorhoudingen elkaar langzaam neerwaarts dwingen en een enkele majeurklank de somberheid ietwat verlicht. Het ensemble Florilegium heeft zich voor zijn vertolking verzekerd van de zonnige sopraan Elin Manahan Thomas en de iets wekere countertenor Robin Blaze. Het stuk krijgt van hen een schitterend serene en toch van smart doortrokken uitvoering. In een vergelijkbaar werk van Pergolesi, het Salve Regina, toont Blaze zich van een veelzijdiger kant. Een alleraardigst fluitconcert (vermoedelijk niet van Pergolesi) en een voortreffelijke Sinfonia voor orkest en cello geven seculier tegenwicht.
Vivaldi: Concerti per fagotto I. Sergio Azzolini en L'Aura Soave Cremona. Naïve.
Als er één componist was die het op zijn heupen kreeg van de fagot was het Antonio Vivaldi. De zeven fagotconcerten op de cd van L'Aura Soave Cremona zijn nog maar het topje van een 39 concerten tellende ijsberg. Die komen vast ook nog wel aan bod in het grote Vivaldi-project van het label Naïve. En het is te hopen dat ook dan weer deze musici van de partij zijn. De snaaksheden en de pure pret die de componist erin heeft gestopt worden er met rente uitgehaald door de verrukkelijk knerpende, knorrende en kwelende solist Sergio Azzolini en het soms een tikje roezemoezige orkest.
© Frits van der Waa 2010
