de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 30 mei 2012
Halleluja-ja-ja-ja-ja-ja!
Kagel: Chorbuch; Les Inventions d'Adolphe Sax. Nederlands Kamerkoor, Raschèr Saxophone Quartet o.l.v. Kagel en Klaas Stok. Winter & Winter.
Het springt er meteen uit: een schrapend geluid uit het diepst van de strot. Welke zanger zou dat kunnen produceren? Verrassend genoeg wordt die ene solo gezongen door de componist zelf, Mauricio Kagel. Dat alleen al zorgt ervoor dat de opnamen die het Nederlands Kamerkoor in 2007 maakte van diens Chorbuch, uniek zijn. Het jaar daarop overleed Kagel en dit is waarschijnlijk de laatste cd waarbij hij als dirigent van eigen werk betrokken was.
'Unschön' zingen, zoals het in de partituur voorgeschreven staat, is slechts een van de vele ongebruikelijke vocale expressiemiddelen waarvan Kagel zich bedient in zijn volstrekt eigen visie op het aloude koraalgezang. Weemoed en humor gaan hand in hand met vervreemding. Van de 53 koralen heeft het koor er zestien vastgelegd, met pakkende teksten als het uitgeschreeuwde 'Heut triumphieret Gottes Sohn' of het gescandeerde 'Halleluja-ja-ja-ja-ja-ja!'
Teksten – daar wringt de schoen bij deze verder zo voortreffelijke productie. De cd-verpakking bevat namelijk nauwelijks enige informatie. Op de website van Winter & Winter is nog wel een toelichting van Kagel zelf te vinden, maar daar blijft het bij. Waar in Chorbuch de klassieke kerkgezangteksten nog enigszins te herkennen zijn, is die omissie bij het tweede onderdeel, Les Inventions d'Adolphe Sax, echt heel vervelend.
Het koor houdt 25 minuten lang een fantastische, veelvormige tirade over saxofoons, met een flonkerende begeleiding van het Raschèr Saxophone Quartet. Prachtig en boeiend, maar als je slechts flardjes tekst kunt opvangen, heb je toch het gevoel dat er een dimensie is die je ontgaat.
© Frits van der Waa 2012
