de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 27 januari 2017
Audi treft meesterlijke balans tussen hoorbare en zichtbare
Schönberg: Gurre-Lieder. De Nederlandse Opera olv Audi en Albrecht. Beeldregie Misjel Vermeiren. Opus Arte (DVD).
Het is een soort heilig monster, de Gurre-Lieder, een reusachtige verhalende cantate van bijna twee uur, die Arnold Schönberg in 1900 begon te componeren en pas elf jaar later voltooide. Aan de première in 1913 deden meer dan zevenhonderd musici mee.
De Nederlandse Opera voerde het werk op in 2014. Schönberg zelf wilde niet dat de Gurre-Lieder zouden worden geënsceneerd, maar als je een geniaal regisseur bent en Pierre Audi heet, maal je daar natuurlijk niet om.
De nu verschenen dvd biedt een bijzonder verslag van deze grootse onderneming, die toont wat een briljant componist Schönberg was, zelfs toen hij nog in de voetsporen van Mahler en Wagner trad.
Broeierige hyperromantiek en visioenen van liefde, dood, rouw, waanzin en verlossing. Dirigent Marc Albrecht haalt zowel de vele fijnzinnige als de zinderende, overweldigende aspecten van de muziek perfect naar voren, Audi treft als altijd een meesterlijke balans tussen het hoorbare en het zichtbare. De zangers, voorop Burkhard Fritz, Emily Magee en Anna Larsson, zijn wereldklasse.
Alexander Melnikov. Prokofjev. Sonates Vol.1. HM.
Van Prokofjevs pianosonates zijn vooral de 'oorlogssonates', de nummers 6 tot en met 8, geliefd onder pianisten, maar de andere zes mogen er ook zijn. Alexander Melnikov heeft een begin gemaakt met een integrale opname van de reeks.
Melnikov toont veel affiniteit met de wereld van de pianovirtuoos die Prokofjev ook was. Vooral de Tweede Sonate, waarmee de cd opent, zit vol baldadigheden, al staat dat het vormbesef niet in de weg.
Melnikov laat de verschillende, vaak drievuldige lagen door elkaar rimpelen en strooit de wrange samenklanken in het rond alsof het pluisballetjes zijn. Maar hij weet ook hoe hij de piano kan laten blaffen en bijten.
Van de befaamde nummers 6 en 8 is de laatste het meest bezonken. Ook hier krioelt en wemelt van alles, maar er is ook ruimte voor diepzinnigheid. Te horen is dat Sergej Prokofjev het tegen het eind van zijn leven niet eenvoudig had, maar in het slotdeel vegen hij en Melnikov dat weer met sublieme luchthartigheid van tafel.
Barbara Hendricks. Mahler-Lieder. Arte Verum.
De Amerikaanse sopraan Barbara Hendricks brengt een ode aan de liedkunst van Gustav Mahler, samen met het Swedish Chamber Ensemble.
De bewerkingen voor klein ensemble die Arnold Schönberg maakte van Lieder eines fahrenden Gesellen en het Abschied uit de Tweede Symfonie klinken prima, de Rückert-Lieder, slechts begeleid door pianist Love Derwinger, een beetje droog.
Hendricks doet haar best en heeft nog heel aardige hoge noten op haar zang, maar het is, met alle respect, wel te horen dat ze niet meer zo piep is.
© Frits van der Waa 2017
