de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 24 februari 2017
Terugblik in de tijd
Visionaire Timbres, door Ensemble Lumaka. 21/2, Rosa Spier Huis, Laren. Tournee t/m 28/3.
Hoe vernieuwend was moderne muziek anno 1926? Die vraag legt het Ensemble Lumaka zijn publiek voor in een programma dat gebaseerd is op een concert dat harpiste Rosa Spier en een aantal collega-musici op 13 november 1926 gaven in de Kleine Zaal van het Concertgebouw. Omdat het vijftig jaar geleden is dat de gevierde musicienne overleed, werd het ten doop gehouden in het Rosa Spier Huis in Laren.
Het concert is niet zomaar een replica, maar een ware terugblik in de tijd. Zo gaan de dames van het ensemble gehuld in japonnen en haartooien uit de jaren twintig. Daarnaast loopt er tussen de bedrijven door een toneelmeester rond die nog verse herinneringen aan de Eerste Wereldoorlog met zich meedraagt, en rijkelijk citeert uit de diverse recensies die over dit concert zijn geschreven door critici als Willem Pijper en Sem Dresden. Een handige kunstgreep, al is het jammer dat tekstschrijver Hiekelien van den Herik dit personage iets schlemieliger heeft gemaakt dan nodig was.
Pijper, die zich negentig jaar terug stoorde aan het samengeraapte karakter van het ensemble, had zijn hart kunnen ophalen bij het voortreffelijke samenspel van het Lumaka Ensemble. En de muziekkeus van 1926 was helemaal niet zo kwaad. Ja, die paar deeltjes uit een Suite van Eugène Goossens zijn nogal licht van gewicht, en de toegevoegde Kammermusik van Jan Ingenhoven is erg cerebraal.
Maar het Trio van de indertijd 26-jarige Leo Smit sprankelt, en dat componisten als Debussy en Fauré de tand des tijds hebben doorstaan, hoeft geen betoog. Introduction et Allegro van klankmagiër Maurice Ravel maakte zonder ophouden duidelijk waarom voor dit programma de titel Visionaire timbres is gekozen.
© Frits van der Waa 2017
