de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 2 augustus 2017
Alleskunner Ljoebimov frappeert met Bach op tangentenklavier
Aleksej Ljoebimov. Tangere: Carl Philipp Emanuel Bach. ECM
Ook bij muziek van meer dan tweehonderd jaar oud zijn er nog altijd openbaringen mogelijk. Alleskunner Aleksej Ljoebimov zorgt voor zo'n revelatie met zijn vertolkingen van werken van Carl Philipp Emanuel Bach.
De frappe zit hem vooral in Ljoebimovs fingerspitzengefühl voor de muziek van Bachs tweede zoon, in combinatie met het gebruikte instrument: een tangentenklavier. Dat is een tussenvorm tussen klavecimbel en fortepiano, met een heel eigen, metalige en rijkgeschakeerde klank. Met behulp van allerlei demp- en doorklinkregisters kan die ook nog worden gevarieerd.
Het instrument past als een handschoen om de avontuurlijke, vaak wat grillige muziek van Carl Philipp Emanuel. Opvallend zijn de extreme dynamische verschillen die Ljoebimov toepast – vaak binnen één enkele frase – en die de dramatische werking enorm verhogen.
De Freye Fantasie waarmee de cd opent, is het briljantst, maar dankzij de keuze die Ljoebimov uit Bachs toetsenoeuvre heeft gemaakt, blijft de cd aldoor boeien, zowel in de bijna aforistische fantasieën en solfeggio's als in de grote, pre-klassieke sonates.
Michaël Levinas: Le Petit Prince; Orchestre de Picardie. Claves
Hoewel Antoine de St. Exupéry's zeventig jaar geleden verschenen boek Le petit prince zo klassiek is dat er al talloze bewerkingen en verfilmingen van zijn gemaakt, heeft in Frankrijk nooit een componist zich aan een operabewerking gewaagd. Michaël Levinas (1949) heeft de stap gezet, met succes. In ruim een uur tijd weet hij het verhaal, met zijn milde spot, zijn melancholie en – heel belangrijk – zijn kinderlijke onbevangenheid in het hart te treffen.
Dat is ook te danken aan de super-wendbare, maar jongensachtige sopraan van Jeanne Cousaud en aan de fraaie karakteriseringen van de overige zangers. Levinas stelt in zijn instrumentatie twee elektronisch vervormde piano's centraal, wat leidt tot eigenaardige, licht verzakkende, maar ook wonderschone klanken.
De tekst is helaas niet in het cd-boekje opgenomen, maar omdat Levinas vrij trouw vasthoudt aan het boek (makkelijk te vinden op internet) is dat niet zo'n groot bezwaar.
Henricus Isaac. Capella Reial de Catalunya en Hespèrion XXI olv Savall. AliaVox
Heinrich Isaac was na Josquin des Prez de meest gevierde componist van zijn tijd – een half millennium geleden. De op zijn 75ste nog steeds zeer actieve Jordi Savall en zijn ensembles brengen een hommage aan de verfijnde, melodieuze muziek van deze uit Vlaanderen afkomstige componist.
Het zwaartepunt ligt daarbij op de geestelijke composities, die met een veelal meervoudige bezetting alsook instrumentale begeleiding opulent klinken. Maar ook is er ruimte voor een strijdlustige fanfare, voor een carnavalslied en natuurlijk voor het bekende, immer weemoedige Innsbruck, ich muss dich lassen.
© Frits van der Waa 2017
