de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 30 oktober 2017
Zo'n coherente Vijfde heb je nog nooit gehoord
Pynarello speelt Vijfde van Beethoven o.l.v. van Lonneke van Straalen. 27/10, TivoliVredenburg, Utrecht.
Dat scheelt een boel werk, denk je wanneer je voorafgaand aan het optreden van Pynarello een vrijwel leeg podium voor je ziet. Voor een orkest dat staand en zonder bladmuziek speelt, hoef je niet te slepen met stoelen en lessenaars. Maar als je het gezelschap bezig ziet en hoort, slaat die gedachte om in het tegendeel. Want wat een hoop tijd moet erin zijn gaan zitten; niet alleen om de complete Vijfde Symfonie van Beethoven uit het hoofd te leren, maar vooral om het stuk op zo'n overtuigende, zeg maar gerust overweldigende manier uit te voeren.
Pynarello, een 'next generation-collectief', opgericht door violiste Lonneke van Straalen, bewijst met dit eerste optreden in zijn pilotseizoen dat er een duidelijke visie schuilt achter hun streven om de concertpraktijk te vernieuwen. Presentator Mattijs van de Woerd gaat in zijn introductie, waarin hij alle secties van het orkest introduceert, weliswaar diep door de knieën, maar verder gaat het louter over de muziek.
En hoe. Zo'n coherente Vijfde, waarin elke muzikant op elk moment precies weet wat hij doet en waarom, heb je nog nooit gehoord. Van instrument naar instrument doorgegeven motiefjes, bij traditionele uitvoeringen vaak een soort kraaltjesrijgen, worden hier organische, lenige, snel van kleur verschietende lijnen. Anders dan bij een gewoon orkest staan de musici allemaal door elkaar, maar vormen subgroepjes als dat zo uitkomt.
Op deze manier wordt een Beethovensymfonie sublieme kamermuziek, zeker in de Hertz-zaal van TivoliVredenburg, waar het orkest zich voor de encore ook nog eens over zaal en balkons verspreidt, zonder daarbij aan eendracht in te boeten.
© Frits van der Waa 2017
